Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin proaktif davranışları konusundaki makale ve lisansüstü tezlerin, belirlenen bazı değişkenler aracılığıyla incelenmesidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada, Google Akademik veri tabanındaki 10 adet makale ile Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezi veri tabanındaki 5 adet lisansüstü tez analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, Türkiye’de 2010 ile 2024 yılları arasında, öğretmenlerin proaktif davranışları konusunda en fazla makale 2018 ve 2023 yıllarında; en fazla lisansüstü tez ise 2019 yılında yazılmıştır. Konu ile ilgili 1 tanesi kongre bildirisi olmak üzere 10 ayrı üniversitede makale ve lisansüstü tez çalışması yapılmıştır. En fazla makale, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi ile Fırat Üniversitesi’nde ortaya konurken; Bolu Abant İzzet Baysal, Çukurova, Ege, İnönü ve İstanbul Kültür Üniversitesi’nde ise birer adet lisansüstü tez hazırlanmıştır. Araştırma kapsamında incelenen makalelerin ve 1 tanesi hariç lisansüstü tezlerin hepsinde nicel yöntem ve ilişkisel tarama deseni kullanılmıştır. Lisansüstü tezinin 1 tanesi nicel ve nitel yöntem birlikte kullanılarak hazırlanmış, bu tezde ise ilişkisel tarama ve olgubilim deseni bir arada kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, makalelerde ve lisansüstü tezlerde çalışma grubu en fazla öğretmenlerden oluşmuştur. Araştırma kapsamında incelenen makaleler ve 1 tanesi hariç lisansüstü tezlerin tamamında ölçek formu kullanılmıştır. Nicel ve nitel yöntemin birlikte kullanıldığı 1 lisansüstü tezinde ise ölçek formu ve görüşme formu bir arada kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre hazırlanan makale ve lisansüstü tezlerin veri analizlerinde çoğunlukla parametrik testler, betimsel istatistikler ve SPSS programından yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda ise, konu ile ilgili yapılan çalışmaların yetersiz kaldığı, daha fazla özgün çalışmaya ihtiyaç duyulduğu görülmüştür. ORCID NO: 0009-0001-5896-3550
Anahtar Kelimeler: Proaktif Davranış, Öğretmenlerin Proaktif Davranışları, Makale, Lisansüstü Tez, Doküman İncelemesi.
|
